TS. Nguyễn Văn Thành

Trưởng khoa Lý luận cơ sở

          1. Nghị quyết 39- NQ/TW NGÀY 18/7/2023 của Bộ chính trị về Nghệ An và mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh

          Ngày 18/7/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết sô 39-NQ/TW đã đánh giá những thành tựu đạt được của tỉnh Nghệ An khi triển khai thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 30/7/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về phương hướng nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020. Nghị quyết số 39-NQ/TW đã nêu rõ những thành tựu quan trọng của tỉnh Nghệ An như kinh tế tăng trưởng khá nhanh, chất lượng tăng trưởng được cải thiện, năm 2022 đạt khoảng 176 nghìn tỷ đồng, gấp gần 2,5 lần năm 2013, đứng thứ 10 toàn quốc; thu nhập bình quân đầu người tiếp tục tăng, đạt 51,4 triệu đồng, gấp hơn 2 lần năm 2013.[1] Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp; môi trường đầu tư kinh doanh được cải thiện; tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng nhanh; thu ngân sách đạt kết quả tích cực; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là hạ tầng giao thông và đô thị được đầu tư, nâng cấp; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân được nâng lên; văn hóa - xã hội phát triển, an ninh quốc phòng được củng cố…

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 39-NQ/TW cũng chỉ ra những khó khăn, hạn chế yếu kém của tỉnh như chưa cân đối được ngân sách; chưa đạt được mục tiêu trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2015 và tỉnh công nghiệp vào năm 2020, là trung tâm thương mại, du lịch, công nghiệp công nghệ cao của khu vực Bắc Trung Bộ. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội chưa hoàn chỉnh, thiếu đồng bộ, tốc độ đô thị hóa chậm. Phát triển kinh tế, nhất là kinh tế biển, du lịch chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế; tỉ trọng sản phẩm công nghiệp, dịch vụ có giá trị gia tăng cao còn thấp, nông nghiệp công nghệ cao chậm được nhân rộng; đa số doanh nghiệp có quy mô nhỏ, siêu nhỏ; liên kết, hợp tác với các tỉnh lân cận hiệu quả chưa cao. Phát triển văn hóa-xã hội còn nhiều bất cập, tỷ lệ hộ nghèo còn cao; đời sống vật chất, tinh thần của một bộ phận Nhân dân còn nhiều khó khăn. An ninh, trật tự tiềm ẩn phức tạp…

Nghị quyết 39-NQ/TW đã chỉ ra những nguyên nhân của hạn chế, yếu kém, và nêu quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết đã đề ra 9 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước vào năm 2030; đến năm 2045 là tỉnh phát triển nhanh, bền vững, toàn diện, văn minh, hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam và xứ Nghệ; xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh...

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm tới tỉnh nhà. Trong bức thư cuối cùng gửi Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An ngày 21/7/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn Đảng bộ tỉnh Nghệ An cần phải tích cực thực hiện dân chủ với nhân dân hơn nữa; khôi phục và phát triển kinh tế; hết sức chăm lo đời sống của nhân dân... Người viết: “Nghệ An là một tỉnh rộng lớn, có tài nguyên phong phú, có nhân dân cần cù lao động và rất cách mạng. Rất mong đồng bào và đồng chí tỉnh nhà ra sức phấn đấu làm cho Nghệ An mau trở thành một trong những tỉnh khá nhất ở miền Bắc.”[2]

Như vậy, mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh phù hợp với mục tiêu của Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An cần phải có sự quyết tâm, quyết liệt mới có thể thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 39-NQ/TW để Nghệ An sớm trở thành tỉnh khá nhất của miền Bắc theo mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

          2. Những kết quả bước đầu thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị

Triển khai thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị, tỉnh Nghệ An đã bước đầu có những chuyển biến tích cực. Ngày 4/10/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 162/NQ-CP "chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW" nhằm thống nhất chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức quán triệt, triển khai, cụ thể hóa Nghị quyết số 39-NQ/TW, tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, hành động và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức các cấp, các ngành và nhân dân tỉnh Nghệ An về vị trí, vai trò của tỉnh Nghệ An đối với vùng Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ và cả nước. Chương trình hành động này thể hiện vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ theo tinh thần đồng hành cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An, đồng thời xác định rõ vai trò, nhiệm vụ chủ yếu để Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An tập trung chỉ đạo xây dựng và thực hiện các chủ trương, chính sách có tính đột phá; huy động và phân bổ nguồn lực thực hiện các dự án quan trọng, mở rộng hợp tác quốc tế,  kết hợp chặt chẽ giữa mục tiêu, nhiệm  vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nghệ An với phát triển, giữ gìn văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và xứ Nghệ. Để triển khai thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, Chương trình hành động số 162/NQ-CP của Chính phủ xác định 18 nhiệm  vụ, đề án cụ thể và 15 dự án đầu tư và hạ tầng giao thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An phấn đấu hoàn thành trước năm 2030.

Để thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngày 15/11/2023, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An cũng đã ban hành chương trình hành động số 68-CTr/TU nhằm quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp tại Nghị quyết 39-NQ/TW; yêu cầu toàn Đảng bộ nâng cao nhận thức, quyết tâm chính trị, phát huy cao độ vai trò lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội, sớm đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Tỉnh ủy Nghệ An đã xác định tập trung cụ thể hóa các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Nghị quyết số 39-NQ/TW đầy đủ, toàn diện, phù hợp với thực tiễn; xây dựng các chương trình, đề án, quy hoạch, kế hoạch, dự án với lộ trình thực hiện cụ thể, phân công rõ trách nhiệm cơ quan chủ trì, cơ quan tham mưu, phối hợp, cá nhân phụ trách. Chủ động phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với các ban, bộ ngành Trung ương, các địa phương, đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù tạo điều kiện thúc đẩy phát triển tỉnh Nghệ An theo định hướng của Nghị quyết; kịp thời cập nhật chủ trương, chính sách của Trung ương, bổ sung các nhiệm vụ mới bảo đảm yêu cầu đề ra. Thường xuyên theo dõi, giám sát, kiểm tra, đánh giá tình hình thực hiện; kịp thời đôn đốc, tháo gỡ, giải quyết khó khăn, vướng mắc.

Thực hiện Nghị quyết số 162/NQ-CP của Chính phủ và chương trình hành động số 68-CTr/TU của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị, thời gian qua, các cấp, các ngành của tỉnh Nghệ An đã quán triệt, tuyên truyền nội dung Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị; đẩy mạnh tuyên truyền, tổ chức thực hiện Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt tại quyết định số 1059/QĐ-TTg ngày 14/9/2023. Các sở, ban, ngành đều tổ chức xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình hành động số 68-CTr/TU, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp liên quan đến lĩnh vực, chuyên môn mình được được giao, phụ trách.

           Năm 2023, năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, tỉnh Nghệ An đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao đời sống nhân dân. Trong bối cảnh có nhiều khó khăn, thách thức nhưng kinh tế tỉnh vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng khá (đạt 7,14%), là mức tăng trưởng đứng thứ 3 khu vực Bắc Trung Bộ và thứ 26 của cả nước. Thu ngân sách tỉnh đạt hơn 18.136 tỷ đồng, vượt 14.37% so với dự toán HĐND tỉnh giao và bằng 80,64% so với cùng kỳ năm 2022[3].

       Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, năm 2023, tỉnh Nghệ An đã thu hút được nguồn vốn FDI lớn nhất từ trước đến nay là 1,603 tỷ USD tăng 66,8% so với năm 2022, trong đó thu hút vào địa bàn Khu Kinh tế Đông Nam đạt 1,595 tỷ USD, xếp vị trí thứ 8 trong các tỉnh, thành phố cả nước về thu hút đầu tư nước ngoài. Nghệ An đã thu hút thành công được nhiều tập đoàn lớn của thế giới tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất công nghệ điện tử, năng lượng xanh như: Luxshare - ICT, Goertek, Everwin, JuTeng, Foxconn, Runergy, Shangdong, Sunny..., bước đầu hình thành những ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh như: công nghệ, điện tử, năng lượng, thép, sản xuất linh kiện ôtô,... Đây được xem là kết quả đáng ghi nhận sau 27 năm kể từ khi Nghệ An thu hút được dự án FDI đầu tiên.[4]

Cùng với dòng vốn đầu tư nước ngoài, các công nghệ tiên tiến, các dây chuyền sản xuất hiện đại, kinh nghiệm quản lý doanh nghiệp sẽ tạo ra cơ hội chuyển giao cho doanh nghiệp. Người lao động sẽ có nhiều cơ hội tìm được việc làm với mức lương xứng đáng với trình độ đào tạo của mình. Năm 2023, tỉnh đã giải quyết việc làm cho trên 45.500 người, bằng 101,1% so với năm 2022. Trong đó: đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng khoảng 24.000 người, bằng 98% so với năm 2022.

Tỉnh đã tổ chức triển khai thực hiện tốt Chỉ thị số 21-CT/TU ngày 10/02/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác vận động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà cho người nghèo, người khó khăn về nhà ở giai đoạn 2023-2025; tính đến nay đã có 148 tổ chức, cá nhân đã đăng ký vận động, ủng hộ chương trình với tổng số nhà đăng ký hỗ trợ là 12.196 căn, tương ứng 618,4 tỷ đồng (trong đó, thực hiện trong năm 2023 là 6.709 căn); qua 10 tháng triển khai thực hiện, đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa được 5.322 nhà, đạt gần 97% kế hoạch năm 2023 [5]. Trong thời gian tới, tỉnh Nghệ An đặt ra mục tiêu sẽ xoá hơn 15.000 ngôi nhà dột nát cho người nghèo trên địa bàn. Thu nhập bình quân đầu người đạt khoảng 4.284 USD, tăng 160 USD so với năm 2022. Những kết quả ấn tượng trên đã cho thấy Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị đã bắt đầu đi vào cuộc sống, mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ đạt được trong thời gian tới.

          3. Một số giải pháp thực hiện tốt Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị để Nghệ An sớm trở thành tỉnh khá nhất của miền Bắc theo mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh

          Nghị quyết 39-NQ/TW đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp khả thi để xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, phù hợp với mong ước đưa Nghệ An sớm trở thành tỉnh khá nhất của miền Bắc theo mong ước của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, để Nghị quyết đi vào cuộc sống, trở thành hiện thực, cần thực hiện các giải pháp sau đây:

          Thứ nhất, tỉnh cần tăng cường theo dõi, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các cấp ủy trực thuộc, các sở, ban, ngành việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, chương trình hành động số 68-CTr/TU và kế hoạch thực hiện gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng địa phương, cơ quan, đơn vị; yêu cầu các địa phương, cơ quan, đơn vị định kỳ báo cáo việc tổ chức thực hiện của mình; có cơ chế, chính sách tuyên dương, khen thưởng, ghi nhận những cơ quan, địa phương, đơn vị làm tốt. Kiên quyết phê bình, xử lý những cơ quan, địa phương chậm trễ, trông chờ, ỷ lại, trì trệ, không thực hiện.

Thứ hai, quyết tâm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện. Những công việc thuộc thẩm quyền cấp trung ương cần được báo cáo kịp thời, có giải pháp tháo gỡ sớm thông qua các lãnh đạo của Đảng, Nhà nước ở Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ. Chủ động tham mưu các văn bản hướng dẫn và vận dụng tốt cơ chế, chính sách đặc thù đã và đang được xây dựng cho phát triển tỉnh Nghệ An. Kiên quyết xử lý nghiêm minh cán bộ, công chức, viên chức gây khó khăn, phiền hà, sách nhiễu trong quá trình thực hiện các công việc liên quan đến thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW, chương trình hành động số 68-CTr/TU. Có cơ chế theo dõi, kiểm tra, giám sát hiệu quả việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức để đảm bảo bộ máy đảng, chính quyền của tỉnh thực hiện có hiệu lực, hiệu quả.

Thứ ba, luôn luôn bám sát, phối hợp với các cơ quan trung ương đối với các chương trình, dự án của trung ương thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW theo chương trình hành động của Chính phủ. Tích cực xây dựng và củng cố mối quan hệ hợp tác, liên kết với các tỉnh bạn như Thanh Hóa, Hà Tĩnh để thúc đẩy phát triển vùng. Định kỳ theo tháng, quý rà soát tất cả những công việc đã được xác định trong chương trình hành động để kịp thời kiểm tra, đánh giá, điều chỉnh và có giải pháp tháo gỡ khi gặp khó khăn, vướng mắc.

Thứ tư, nâng cao trách nhiệm, phát huy vai trò của lãnh đạo, nhất là người đứng đầu các cấp ủy, tổ chức đảng, sở, ban, ngành và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW. Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện Nghị quyết và phát động các phong trào thi đua sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết 39 –NQ/TW và Chương trình hành động của Tỉnh ủy. Cán bộ, đảng viên, công chức viên chức mà trước hết là lãnh đạo của các cơ quan đơn vị cần thực sự thấm nhuần 3 quan điểm xuyên suốt (phát triển nhanh, đột phá nhưng không đánh đổi bằng mọi giá; tập trung phát triển phía Đông để dẫn dắt, kéo phía Tây phát triển; lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm, chủ động, quyết liệt, phát huy tối đa sức mạnh của Nhân dân), 5 sẵn sàng nhằm tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (sẵn sàng về không gian phát triển; sẵn sàng chuẩn bị hạ tầng thiết yếu về Khu công nghiệp và giao thông; sẵn sàng về nguồn nhân lực; sẵn sàng cam kết cải thiện mạnh mẽ cải cách thủ tục hành chính; sẵn sàng đồng hành cùng với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vì sự phát triển của tỉnh).

Thứ năm, những nguyên nhân làm hạn chế, khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết 39 –NQ/TW cần sớm được khắc phục. Phải quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo tuyên truyền thực hiện nghị quyết;  Tăng cường năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng để ngang tầm nhiệm vụ; Tạo sự thống nhất, đồng bộ, liên kết giữa quy hoạch, kế hoạch với đầu tư; Nâng cao hiệu quả của công tác dự báo, đảm bảo tính khả thi trong thực hiện; sớm ban hành các cơ chế chính sách đặc thù; có giải pháp đột phá để thu hút các nhà đầu tư chiến lược và nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư vào tỉnh. Trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW và Chương trình hành động của Tỉnh ủy, cần thực hiện đồng bộ, đồng thời các nhiệm vụ, giải pháp, không chỉ tập trung riêng một giải pháp nào./

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị  về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045

2. Nghị quyết số 162/NQ-CP ngày 4/10/2023 của Chính phủ ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW.

3. Chương trình hành động số 68-CTr/TU ngày 15/11/2023 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW.

4. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 15 (1966-1969), Nhà xuất bản chính trị Quốc gia-Sự thật, Hà Nội-2011, Trang 597

5. Cục Thống Kê tỉnh Nghệ An- Báo cáo tình hình kinh tế xã hội tỉnh Nghệ An tháng 12 và năm 2023.

6. Tài liệu Hỏi-Đáp Nghị quyết số 39-NQ/TW của bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Ban tuyên giáo tỉnh ủy Nghệ An.

7. https://laodong.vn/kinh-doanh/tu-ky-tich-thu-hut-von-fdi-cua-nghe-an-1302019.ldo