Trên cương vị người đứng đầu Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã 2 lần về thăm, làm việc tại tỉnh vào các năm 2012, 2017 và chủ trì 3 cuộc làm việc của Bộ Chính trị về ban hành, sơ kết, tổng kết các nghị quyết phát triển Nghệ An.

Ngày 5/9/2012, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lên thăm đồng bào, đồng chí tại xã vùng cao biên giới Môn Sơn, huyện Con Cuông và thăm, trồng cây lưu niệm tại Vườn Quốc gia Pù Mát. Ảnh tư liệu: Sỹ Minh

Ngay trong những năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2010 - 2015, khi Nghệ An đang tìm tòi những hướng đi, động lực mới phát triển mới, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã về thăm, làm việc tại tỉnh vào các ngày 4, 5/9/2012.

Tổng Bí thư đã về dâng hương, dâng hoa, tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và trồng cây lưu niệm tại Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Kim Liên; thăm viếng mộ Bà Hà Thị Hy - bà nội Chủ tịch Hồ Chí Minh và Bà Hoàng Thị Loan- thân mẫu của Người tại núi Động Tranh, xã Nam Giang, huyện Nam Đàn.

Không quản đường sá xa xôi, cách trở, đồng chí Tổng Bí thư đã lên huyện vùng cao Con Cuông thăm đồng bào, đồng chí xã biên giới Môn Sơn, vùng quê giàu truyền thống cách mạng, nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên ở miền Tây Nghệ An và Đồn Biên phòng Phúc Sơn đóng tại huyện Anh Sơn.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng quà cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Phúc Sơn và ghi lưu niệm tại Đồn Biên phòng Phúc Sơn, ngày 5/9/2012. Ảnh tư liệu: Sỹ Minh

Vui mừng trước những đổi thay trong đời sống của đồng bào các dân tộc trên địa bàn, Tổng Bí thư mong muốn Đảng bộ, Chính quyền, Nhân dân xã Môn Sơn phát huy mạnh mẽ hơn nữa truyền thống anh hùng cách mạng, phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, triển khai thực hiện tốt các nghị quyết của Trung ương và địa phương, phấn đấu giảm nghèo, xóa nghèo bền vững nhanh hơn nữa.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trao đổi, ghi nhận một số kiến nghị, đề xuất của xã Môn Sơn, huyện Con Cuông và tỉnh Nghệ An về việc tổng kết Kết luận số 20-KL/TW ngày 2/6/2003 của Bộ Chính trị và ban hành Kết luận mới của Bộ Chính trị về một số chủ trương phát triển kinh tế, xã hội Nghệ An đến năm 2020.

Ngay sau chuyến thăm, làm việc tại Nghệ An tháng 9/2012; ngày 4/7/2013, tại Thủ đô Hà Nội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chủ trì cuộc làm việc giữa Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An để tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 20-KL/TW của Bộ Chính trị khóa IX về Nghệ An.

Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An về tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 20-KL/TW của Bộ Chính trị khóa IX về Nghệ An vào ngày 4/7/2013. Ảnh tư liệu: Sỹ Minh

Trên cơ sở kết quả cuộc làm việc, ngày 30/7/2013, Tổng Bí thư đã ký ban hành Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020. Đây là lần đầu tiên Nghệ An được Bộ Chính trị ban hành một nghị quyết riêng và là tỉnh đầu tiên trong cả nước (ngoài các thành phố trực thuộc Trung ương) có nghị quyết của Bộ Chính trị, tạo nên cơ sở chính trị rất quan trọng để Nghệ An hiện thực hóa khát vọng phát triển.

Năm 2017, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An rất vinh dự, tự hào một lần nữa được đón Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về thăm, làm việc lần thứ 2 vào các ngày 28, 29/10.

Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá, Nghệ An đã có bước phát triển khá nhanh, bài bản, bền vững trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, đối ngoại, xây dựng Đảng. Phong cách, lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ có những bước đổi mới. Khu vực miền Tây đã có những chuyển biến trong phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, để tương xứng với vị trí, vai trò của Nghệ An, đáp ứng được mong mỏi của Nhân dân, Đảng bộ, chính quyền Nghệ An và kỳ vọng của đồng bào cả nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, tỉnh cần tiếp tục đổi mới tư duy, nhận thức; rà soát lại tổng thể quy hoạch và có quy hoạch tổng thể, quy hoạch chiến lược, tầm nhìn dài hạn để nắm bắt được thời cơ, dự báo được sự phát triển sắp tới, hình dung được bức tranh phát triển của tỉnh trong 20 - 30 năm sau. Từ đó, cụ thể hóa ra cách làm cho từng năm, từng giai đoạn.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy vào chiều 29/10/2017; Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm đền thờ Hoàng đế Quang Trung, thành phố Vinh ngày 28/10/2017; Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trò chuyện với người dân phường Hưng Dũng ngày 29/10/2017. Ảnh tư liệu: Đức Anh

Gần 2 năm sau, vào chiều 21/3/2019, tại trụ sở Trung ương Đảng, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, lúc này trên cương vị Tổng Bí thư và Chủ tịch nước đã chủ trì cuộc làm việc của Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An để sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 26/NQ-TW.

Nhấn mạnh “qua thực tiễn, Nghệ An đã thấy được hướng đi, thấy được chúng ta cần làm gì”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đánh giá cao nỗ lực, ý chí phấn đấu vươn lên mạnh mẽ của Đảng bộ và Nhân dân Nghệ An trong quá trình đưa Nghị quyết số 26/NQ-TW vào cuộc sống.

Sau cuộc làm việc quan trọng trên, ngày 20/4/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Thông báo số 55-TB/TW về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW; qua đó đánh giá kết quả đạt được, chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đặc biệt là định hướng các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để phát triển tỉnh Nghệ An trong giai đoạn mới; đồng thời đồng ý tiến hành tổng kết Nghị quyết số 26-NQ/TW vào năm 2023, sau đúng 10 năm thực hiện.

Bộ Chính trị làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An về sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 26/NQ-TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 vào chiều 21/3/2019 tại trụ sở Trung ương Đảng. Ảnh tư liệu: Đức Chuyên

Thông qua 2 chuyến thăm, làm việc với lãnh đạo, cán bộ và Nhân dân tỉnh Nghệ An và chủ trì các cuộc làm việc của tập thể Bộ Chính trị với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An, cho thấy sự quan tâm đặc biệt, niềm đau đáu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với sự phát triển của tỉnh trong sự nghiệp đổi mới của đất nước để có thể thực hiện trọn vẹn di nguyện của Bác Hồ với quê hương là “… làm cho Nghệ An mau trở thành một trong những tỉnh khá nhất ở miền Bắc”.

Những đánh giá, ghi nhận, biểu dương nỗ lực, cố gắng và thành quả mà Nghệ An đã đạt được, cũng như các định hướng sâu sắc, trí tuệ, phù hợp với thực tiễn của đất nước và tỉnh của đồng chí Tổng Bí thư đã trở thành động lực đặc biệt quan trọng, nguồn cổ vũ to lớn để Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Nghệ An tiếp tục vượt qua khó khăn, thách thức, khai thác hiệu quả tiềm năng, tận dụng tốt thời cơ để phát triển với niềm tin mới, khí thế mới, động lực mới.

Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị, sáng 25/5/2023, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị cho ý kiến về Báo cáo Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013 của Bộ Chính trị khoá XI về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu kết luận cuộc làm việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 vào sáng 25/5/2023 tại Trụ sở Trung ương Đảng. Ảnh tư liệu: Thành Duy

Trên cơ sở đó, ngày 18/7/2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An với mục tiêu đến năm 2030 là tỉnh phát triển khá của cả nước, kinh tế phát triển nhanh và bền vững, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam và xứ Nghệ; tầm nhìn đến năm 2045, là tỉnh phát triển nhanh, bền vững, toàn diện, văn minh và hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam và xứ Nghệ; là một trong những động lực phát triển của khu vực Bắc Trung Bộ.

Tổng Bí thư lưu ý, phải tạo chuyển biến cụ thể, rõ rệt, sớm biến Nghị quyết số 39-NQ/TW thành của cải vật chất, thành hiện thực sinh động để Nghệ An giàu có hơn, mạnh hơn. Muốn vậy, cần nhận thức rõ ràng rằng, việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới về Nghệ An chỉ là bước mở đầu rất quan trọng, vấn đề quyết định là tổ chức thực hiện cho hiệu quả.

Toàn cảnh cuộc làm việc của Bộ Chính trị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 vào sáng 25/5/2023 tại Trụ sở Trung ương Đảng. Ảnh tư liệu: Thành Duy

Đồng chí Tổng Bí thư nhắn nhủ: Tinh thần là địa phương phải cố gắng quyết liệt hơn, là chủ lực, là nội lực, là người phải thực hành, không được ỷ lại vào Trung ương; ngược lại Trung ương cũng không khoán trắng cho địa phương, mà các ngành, các cấp phải vào cuộc. Tất cả đồng bộ, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt.

Những định hướng, lời căn dặn, gửi gắm của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với Nghệ An từ trước đến nay, đặc biệt gần đây nhất là cuộc làm việc tổng kết Nghị quyết số 26-NQ/TW và quyết định ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW mang giá trị to lớn, là thông điệp cho cả mai sau, đồng hành cùng những bước đi lên của Đảng bộ, Chính quyền, Nhân dân tỉnh nhà.

Đồng chí Thái Thanh Quý - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An phát biểu tiếp thu ý kiến của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại cuộc làm việc tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020 vào sáng 25/5/2023 tại Trụ sở Trung ương Đảng. Ảnh tư liệu: Thành Duy

Nghệ An - mảnh đất nghĩa trọng tình cao, mãi in đậm trong trái tim và tâm trí tình cảm đặc biệt, sự quan tâm sâu sắc của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và quyết chí hành động biến thành những thành quả trong thực tiễn.

Những năm qua, nhất là sau đại dịch Covid-19, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức song Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh nhà luôn nhận thức sâu sắc rằng, đây là thời điểm “thiên thời, địa lợi và nhân hòa”, thời điểm “vàng” để phát triển nhanh, mạnh, đột phá, bền vững hơn; nếu không tận dụng để tự vượt lên thì sẽ lỡ cơ hội phát triển.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trò chuyện cùng đồng chí Thái Thanh Quý - Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An bên lề cuộc làm việc sáng 25/5/2023. Ảnh tư liệu: Thành DuyTổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trao đổi với các đồng chí lãnh đạo tỉnh Nghệ An bên lề cuộc họp của Bộ Chính trị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 về Nghệ An. Ảnh tư liệu: Thành Duy

Để nắm bắt thời cơ đó, Nghệ An đã định vị đúng vị thế, vai trò của tỉnh trong sự phát triển của vùng và quốc gia, nhận diện lại lợi thế cũng như những bất lợi của tỉnh; quyết đột phá về thể chế, kết cấu hạ tầng, nguồn nhân lực, với tinh thần “đi đầu, dậy trước”, “đột phá phát triển”, “bứt phá, tăng tốc”.

Về triết lý phát triển, Nghệ An theo đuổi 3 quan điểm xuyên suốt là: Phát triển nhanh, đột phá (bứt tốc) nhưng không đánh đổi bằng mọi giá; tập trung phát triển phía Đông để dẫn dắt, kéo phía Tây phát triển, lấy phát triển phía Đông làm động lực, phía Tây theo hướng bền vững; lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm, chủ động, quyết liệt, phát huy tối đa sức mạnh của Nhân dân.

Đặc biệt, để tạo nên thành công, chìa khóa cốt lõi mà Nghệ An kiên trì vun đắp là củng cố và phát huy cao độ là tinh thần đoàn kết, đồng sức, đồng lòng cao trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh là những cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ tỉnh gương mẫu làm trước; từ đó tạo sức lan tỏa trong các tổ chức Đảng cấp dưới và trong toàn xã hội.

Quyết liệt hành động, cụ thể hóa quan điểm, triết lý phát triển, cùng với sự hỗ trợ, đồng hành, giúp đỡ của Trung ương và các tỉnh, thành bạn, bức tranh kinh tế, xã hội Nghệ An gần đây đã thiết lập được nhiều dấu mốc phát triển mới.

Một góc thành phố Vinh, Nghệ An. Ảnh: Thành DuyĐường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn qua Nghệ An.Cảng hàng không quốc tế Vinh. Ảnh: Thành DuyKhu bế cảng cảng biển Cửa Lò. Ảnh: Thành CườngQuang cảnh Khu công nghiệp VSIP Nghệ An tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên. Ảnh: Thành Duy

Quy mô nền kinh tế hiện đứng thứ 10/63 địa phương cả nước. Thu ngân sách liên tiếp trong các năm 2022, 2023 vượt mốc 20.000 tỷ đồng. Thu hút đầu tư, đặc biệt là thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trở thành điểm sáng của cả nước, 2 năm liên tiếp (2022, 2023), Nghệ An lọt tốp 10 địa phương thu hút đầu tư FDI lớn nhất cả nước; riêng năm 2023 đạt hơn 1,6 tỷ USD (đứng thứ 8).

Các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế tiếp tục đạt những thành tích mới: Giáo dục mũi nhọn tiếp tục giữ vị trí tốp đầu toàn quốc về học sinh giỏi. Chất lượng giáo dục toàn diện tiếp tục được nâng lên; điểm trung bình kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 của học sinh Nghệ An đứng thứ 12 cả nước, tăng 10 bậc so với năm 2023.

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An; Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An; toàn cảnh Trường Đại học Vinh và Trường Đại học Công nghiệp Vinh. Ảnh tư liệu: Thành Chung - Sách Nguyễn - Thành Cường

Lĩnh vực y tế có thêm nhiều kỹ thuật mới, chuyên sâu, kỹ thuật khó được ứng dụng, hướng tới là tuyến cuối của Trung ương. Bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, đến nay, toàn tỉnh có 319/411 xã đạt chuẩn nông thôn mới; 83/319 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 12/319 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; có 9 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ, đạt chuẩn nông thôn mới. Hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông ngày càng đồng bộ.

Cùng với tập trung phát triển kinh tế, tỉnh đặc biệt chú trọng công tác an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững. Năm 2023, tỉnh đã triển khai Chương trình vận động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà cho người nghèo, người khó khăn về nhà ở giai đoạn 2023-2025. Sau 1,5 năm, toàn tỉnh đã thực hiện được trên 8.600 căn với tổng nguồn lực huy động xã hội hóa vượt con số 650 tỷ đồng.

Nhà hỗ trợ người nghèo, hộ gặp khó khăn về nhà ở được xây dựng phù hợp với địa hình, tập quán sinh sống của người dân. Ảnh: Thành DuyBí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý trò chuyện, chia sẻ niềm vui với gia đình ông Vi Văn Thơm (xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn), là hộ nghèo đặc biệt khó khăn, mất sức lao động, được hỗ trợ làm nhà mới. Ảnh: Thành DuyNgười dân xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn vui mừng đón đoàn công tác của tỉnh đến trao nhà cho hộ nghèo, hộ khó khăn về nhà ở. Ảnh: Thành DuyCán bộ chiến sỹ Công an vận chuyển vật liệu, xây dựng nhà cho nhân dân. Ảnh: Minh Khôi

Quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội được đảm bảo. Hoạt động đối ngoại diễn ra sôi nổi, thiết thực. Công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức của Đảng bộ đã có nhiều đổi mới và đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong xã hội; đặc biệt đoàn kết, thống nhất, cộng sự là xu thế chủ đạo, được củng cố, phát huy rất tốt trong toàn Đảng bộ và Nhân dân.

13 giờ 38 phút ngày 19/7/2024, trái tim của nhà lãnh đạo lỗi lạc, trọn đời vì nước, vì dân - Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ngừng đập. Với niềm tiếc thương vô hạn, những kết quả trên thành tựu mà Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân Nghệ An dâng lên kính tiễn nhà lãnh đạo trí tuệ, bản lĩnh, hiện thân của sự gương mẫu, luôn dành tình cảm đặc biệt, sâu sắc và dõi theo từng bức phát triển của tỉnh, về với thế giới người hiền.

Tuy vậy, trong tâm thức mỗi cán bộ, đảng viên, nhân dân Nghệ An, đó là bản thành tựu chưa có dấu chấm hết... Bởi Đảng bộ, Chính quyền, Nhân dân tỉnh Nghệ An luôn khắc ghi cần phải nỗ lực lớn hơn để thực hiện tốt nhất lời căn dặn, hiệu triệu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dành cho tỉnh: “Phải bước thật mạnh, tiến thật xa, Nghệ An như thế mới là Nghệ An”.